παρα-κείμενα

Η ΖΩΗ ΕΝΩ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ

Η ζωή ενώ περιμένεις.
Παράσταση χωρίς πρόβα.
Σώμα χωρίς προσαρμογή.
Κεφάλι χωρίς στοχασμό.

Δεν ξέρω ποιο ρόλο παίζω.
Ξέρω μόνο ότι είναι ο δικός μου,
ο μη εναλλάξιμος ρόλος.

Το τι πραγματεύεται το έργο
θα πρέπει να το μαντέψω μόνο
πάνω στη σκηνή.

Φτωχά προετοιμασμένη για την αξιοπρέπεια της ζωής
μόλις που συγχρονίζομαι στον ρυθμό της δράσης που μου έχει επιβληθεί.
Αυτοσχεδιάζω, παρόλο που απεχθάνομαι τους αυτοσχεδιασμούς.
Σε κάθε βήμα σκοντάφτω πάνω στην άγνοιά μου.
Ο τρόπος της ζωής μου, μυρίζει επαρχιωτισμό,
τα ένστικτά μου είναι ενός ερασιτέχνη.
Ο τρόμος της σκηνής, παρότι μια δικαιολογία, είναι στο έπακρο ταπεινωτικός.
Το ίδιο οδυνηρές αισθάνομαι και τις ελαφρυντικές περιστάσεις.

Δεν γίνεται ν' ανακαλέσω λέξεις και ανακλαστικά,
ασυμπλήρωτη μένει η καταμέτρηση των άστρων,
κι ο χαρακτήρας που υποδύομαι κουμπώνεται στη διαδρομή σαν ένα πανωφόρι —
αυτές είναι οι θλιβερές συνέπειες της τόσης μου βιασύνης.

Ας γινόταν μόνο να δοκιμάσω την εμπειρία μιας Τετάρτης πριν την ώρα της,
ή να επαναληφθεί πάλι μόνο μια Πέμπτη!
Όμως εδώ είναι σχεδόν Παρασκευή, μ' ένα σενάριο που δεν το ξέρω.
Είναι δίκαιο αυτό — ρωτάω
(με μια βραχνάδα στη φωνή μου
γιατί δεν μου επέτρεψαν ούτε καν να καθαρίσω τον λαιμό μου στα παρασκήνια).

Είναι απατηλή η σκέψη ότι πρόκειται μόνο για ένα λαϊκό παιχνίδι έρωταποκρίσεων
που διεξάγεται σε πρόχειρο χώρο. Όχι.
Στέκομαι στο μέσο του σκηνικού και βλέπω πόσο στέρεο είναι.
Κατάπληκτη μένω απ' την ακρίβεια σ' όλα του τα υποστυλώματα.
Η περιστρεφόμενη σκηνή έχει από καιρό μπει σε λειτουργία.
Ακόμα και τα πιο μακρινά φώτα της ράμπας έχουν ανάψει.
Ω, δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι αυτή είναι η πρεμιέρα.
Κι οτιδήποτε κάνω
θ' αλλάζει πάντοτε σ' εκείνο που έχω ήδη κάνει.

Wislawa Szymborska
-Μια ποιητική διαδρομή-
*μτφ: Βασίλης Καραβίτης


ΕΝΑ ΣΕΝΑΡΙΟ

Σκηνοθετώ τη ζωή μου
Συγγραφέας, σκηνοθέτης, πρωταγωνιστής,
Και θεατής στο σενάριο τούτο.
Με τα φώτα γυρισμένα
Να παρακολουθώ κάθε μου κίνηση
Κάθε ατάκα
Κάθε κόμπο συγκίνησης, που κάνει το στήθος μου να πάλλεται.
Σκοντάφτω στα παλιά σανίδια τούτου του θεάτρου
Αγωνιώ την έκβαση του δράματος
Χωρίς να γνωρίζω το τέλος, αλλά ούτε και τη συνέχεια.
Κάθε μου λέξη,
Μια καινούργια αράδα
Σε τούτο το κείμενο.
Χαμένες οι φράσεις που ποτέ δεν είπα
Χαμένες οι κινήσεις που ποτέ δεν έκανα
Πολύτονος μονόλογος
Με τους κομπάρσους να περιφέρονται,
Ίδιες σκιές,
Αθόρυβα,
Ανέκφραστα,
Αδιάφορα
Δίνοντας μόνο αφορμές
Για νοσταλγικές στιγμές
Και βλέμμα θλιμμένο.

Θεοδοσία Παπαδοπούλου
(Πολύτονος μονόλογος)
- Εξώπολις, τχ. 22-


ΣΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ,
ΠΡΙΝ ΑΡΧΙΣΕΙ Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΑΥΣΤΑΣ.
ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ

"Το θέατρον ασφυκτιά" της είπε. "Τα διαμάντια των κυριών στα θεωρεία είναι κάτι το ασύλληπτο. Οι ανθοδέσμες γέμισαν σχεδόν ολόκληρη τη σκηνή και, απ' όσο έμαθα, και τις εισόδους του θεάτρου, και μερικοί τις έστειλαν κιόλας στο ξενοδοχείο σας. Πιθανόν μέσα στους φακέλους, μαζί με τα επισκεπτήρια, θα έχουν και κάποιο δώρο. Πρέπει να πεταχτώ μέχρι το ξενοδοχείο, μήπως βρεθεί κανείς επιτήδειος και σας κλέψει. Δύο λεπτών υπόθεση είναι". "Να κάτσεις στ' αυγά σου. Δεν εγκαταλείπουν το θέατρο, καημένε μου. Φοράς και το κοστούμι του ρόλου σου, το ξεχνάς αυτό; Θα γίνουμε ρεζίλι. Δεν μας έφτανε ο Πατρίδης, τώρα θα κυνηγάμε κι εσένα. Λοιπόν: Tο θέατρο δεν το εγκαταλείπουν ποτέ, τ' ακούς; Ακόμη κι αν γίνει σεισμός, αγάπη μου, ακόμη κι αν γκρεμιστεί, ακόμη κι αν κηρυχτεί πόλεμος και βουλιάξει όλο μαζί, εμείς, τ' ακούς, όλοι εμείς θα βγούμε τελευταίοι, όπως οι καπετάνιοι όταν βουλιάζει το καράβι τους.

Μάνος Ελευθερίου
-Ο καιρός των χρυσανθέμων-


ΣΕ ΑΔΕΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Σε άδειο θέατρο χωρίς τους θεατές
μέσα στη νύχτα σαν καράβι ταξιδεύεις,
βρίσκεις λιμάνια που βουλιάξανε στο χθες
και να βρεθείς ξανά στο χάος κινδυνεύεις.

... ... ...
Είχα μι' αγάπη τ' όνειρό μου ν' ακουμπώ
κι έγινε θέατρο κι αυτό πυρπολημένο,
δεν έχει πόρτα μήτε είσοδο να μπω
μονάχα ένα θεατή και μεθυσμένο...

Σταύρος Σιόλας / Μάνος Ελευθερίου
(με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη)