παρα-κείμενα
Πέμπτη, Νοεμβρίου 30, 2006
45 ~ η ακοή



Ο ΓΕΝΝΑΡΗΣ ΤΟΥ 1904
Α η νύχταις του Γεννάρη αυτουνού,
που κάθομαι και ξαναπλάττω με τον νου
εκείναις ταις στιγμαίς και σ' ανταμόνω,
κι' ακούω τα λόγια μας τα τελευταία κι' ακούω τα πρώτα.
Απελπισμέναις νύχταις του Γεννάρη αυτουνού,
σαν φεύγ' η οπτασία και μ' αφίνει μόνο.
Πώς φεύγει και διαλύεται βιαστική -
πάνε τα δένδρα, πάνε οι δρόμοι, παν τα σπίτια, παν τα φώτα·
σβύνει και χάνετ' η μορφή σου η ερωτική.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Να χρησιμοποιείς το χέρι σου για προσκεφάλι.

ΣAN TO ΘYMAPI του βουνού στεκόμουν και σε άκουγα. Kι ας λένε οι... βετεράνοι της ζωής πως οι νέοι τα αυτιά τα έχουν μόνο για σκουλαρίκια, κρίκους και χαλκάδες, πως η υπομονή, η ηρεμία και η ακοή δεν συγκατοικούν με τη νεότητα. Γαϊδουρινά αυτιά είχα ο καημένος και στόμα ορθάνοιχτο σαν χάνος. Mιλούσες με τα μάτια κλεισμένα. Eψαχνες, ταξίδευες, βούλιαζες, άκουγες και έβγαζες τις λέξεις ζωντανές, αγκιστρωμένες, φωτεινές, σπαρταριστές, μελωδίες που είχαν χρόνια ν' ακουστούν. Mε τον τρόπο σου έλεγες - η όραση είναι απατηλή, μονάχα η ακοή, αυτή μονάχα... το αυτί... και δώσ' του πατητές κι αναπνοές γρήγορες, κοφτές και σταθερές.
Γιώργος Ιωάννου

ΣΤΙΣ ΑΚΡΕΣ ΑΠ' ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ
A, στις άκρες απ' τα μάτια σου
τον έρωτα εστείλανε
και μου 'στησε καρτέρι
Και μου 'στησε καρτέρι
A, στις άκρες απ' τα χείλη σου
τα δίχτυα τους ερίξανε
και πιάσαν την καρδιά μου
Και πιάσαν την καρδιά μου
Και σαν ψαράκι σπαρταρώ
στ' αγκίστρι καρφωμένο
κι όταν ακούω να τραγουδάς
χίλιες φορές πεθαίνω
Χίλιες φορές πεθαίνω
Τετάρτη, Νοεμβρίου 29, 2006
44 ~ βλέμματα


Η ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΓΝΩΣΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Πόσα
Βλέμματα
Στοχαστικά
Ανταλλαγμένα
Αμοιβαία
Χαμένα
Παντοτινά
Κι όμως
Ευτυχισμένα
Που δόθηκαν
Για πάντα
Marcel et Gabriel Piqueray
(μετ: Σωτήρης Τσαμπηράς)

ΕΙΡΩΝΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΙΧΟΥ ΜΟΥ ΣΜΙΛΗ
αν όλα τούτα είναι σκιές
εμείς πού είμαστε τάχα;
κι ο έρωτας,
το ποίημα
η αγωνία του η κρυφή
πού απαγκιάζουν έξω από το αμπάρι τους;
σε ποιανού όνειρο μέσα είμαι είσαι άραγε;
πού θα μας βγάλει ο καιρός που θα φανερωθούμε;
μεσολαβεί ευπροσήγορο κενό
χρόνου, χώρου, ιδεών
προσάναμμα αστραπής τρίτου προσώπου
στου μηδενός τον ύπτιο δεκαπεντασύλλαβο
τα δόντια σου ηδονή
τα μάτια σου επίγειος ουρανός
η καρδιά σ’ άλλο όνειρο ερωτευμένη
μέσα στο ήσυχο χρυσαφί κενό της μοναξιάς
σ’ άλλων ερωτευμένων τα νικηφόρα όνειρα
θ’ ανταμώνουμε κυματισμούς ηδονικών βλεμμάτων
Τάσος Κάρτας
-Άσπονδες ακρότητες σιωπής προπατορικής σταγόνας-

Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΜΟΥ
...εγώ θέλω να μιλήσω για μια άλλη βιογραφία. Ξεκινά από έναν ανυπολόγιστο παιδικό χρόνο και είναι η βιογραφία της όρασής μου.
...Από παιδί έβλεπα συνέχεια τους ανθρώπους. Την έσχατη λεπτομέρεια των σωμάτων, το πρόσωπό τους, το δέρμα τους, τα σκισίματά του, τη στάση τους, την ακινησία τους, τη φυσιογνωμία τους, άκουγα την ηχώ των λόγων τους...
Αισθανόμουν... την ανάγκη και την επιθυμία αυτές τις εικόνες, να τις αναδιπλώσω, να ελευθερώσω τη σκοτεινή τους αγωνία. Αλλά εκείνο που από πολύ νωρίς έμαθα, είναι ότι το ανθρώπινο σώμα, ολόκληρο το ανθρώπινο σώμα, δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να μιλάει ακατάπαυστα για όλα τα πάθη των ανθρώπων. Δεν έχεις παρά να το δεις.
Γιώργος Χειμωνάς

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ
Τι να κάνω
Το ένα βλέμμα σου το πιάνω
στο άλλο τρέχω, μα δε φτάνω
κι όσο χάνω, τόσο βγαίνω
ο χαμένος κι από πάνω
Τι να κάνω
Τι να κάνω
Αν σε χάσω, θα πεθάνω
μα όλα αυτά που παριστάνω
δεν τα φτάνω...
ό,τι κέρδισα το χάνω
Τι να κάνω;
Παναγιώτης Καλαντζόπουλος / Άρης Δαβαράκης
Τρίτη, Νοεμβρίου 28, 2006
43 ~ λήθη



από τα εφτά έως τα τριάντα μου χρόνια
Augusto Roa Bastos

ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ
Κρύβεται το μαύρο μέσα στον ύπνο
στο λήθαργο κρύβεται
νίπτει ο χρόνος τις στιγμές του
κι αποκοιμιέται στη μικρή μας επιθυμία
...
Το χέρι άνοιξε τυχαία το βιβλίο.
Πάρε, διάβασε:
Τίποτα' η γλώσσα είχε φύγει
κι έμενε το μαύρο, στενό σαν την λήθη
Αλέξης Σταμάτης

ΑΝΤΙΖΩΗ
Ένα βουβό μυθιστόρημα. Ούτε ονόματα, ούτε επίθετα, ούτε ρήματα, ούτε προθέσεις, ούτε αντιθετικούς συνδέσμους, ούτε συνδετικούς, ούτε προσφυγή στην έκθεση, γυμνό και χωρίς μπερδέματα. Η βασική διήγηση ξετυλίγεται μέσα σε ένα εξωπραγματικό σκηνικό ενός λιλιπούτειου τραίνου που πηγαίνει στο πουθενά. Η διήγηση χυμώδης, ποικιλμένη με παράλληλες ιστορίες που διακλαδώνονται και πολλαπλασιάζονται ατελείωτα. Ο τελευταίος κύκλος κλείνει και πεθαίνει μέσα. Γραφή λιτή, γρήγορη, ιλιγγιώδης. Απατηλή διαφάνεια. Αφηρημένη, άυλη, που δημιουργεί μια ατμόσφαιρα απολύτως αδιαπέραστη που μοιάζει με την νύχτα. Πίσω από το γυαλί, μέσα στο σκοτάδι, αυξάνουν ταχύτατα εκτοπλάσματα τερατώδη, χωρίς μορφή.
...
Σ' αυτήν την λακωνική, ελεύθερη, λυτρωτική διήγηση το κεντρικό θέμα είναι η λήθη.
Αουγκούστο Ρόα Μπάστος
*μτφ: Σόνια Κουμαντάρου-Πρεβελάκη
-Ευθύνη, τ. 302-

ΠΩΣ ΕΦΥΓΕΣ
Πώς έφυγες απ’ τη ζωή μου έτσι
και ούτε κλαίω, ούτε καν σε συζητώ
Σ’ έχω απορρίψει
και ότι αγάπησα από σένα, τώρα το πετώ
Σταμάτης Κραουνάκης / Κώστας Τριπολίτης
Πέμπτη, Νοεμβρίου 23, 2006
42 ~ συνουσία




ΚΑΤΑΠΟΝΤΙΣΜΟΣ
Αν μ' αγγίξεις θα εκραγώ
μη με πλησιάζεις,
μα πάλι αλλιώς πώς θα σε νιώσω
πώς μέσα μου θα περάσεις
καίγομαι καθώς σε κοιτώ
φοβάμαι κι όμως το ελπίζω
πρέπει να σε παρασύρω
πρέπει να μ' ανατινάξεις
μαζί, σαν ένα μετέωρο,
ως τον ουρανό
κι ύστερα αργά αποφόρια φτερών
μετά τη συνουσία
πέφτοντας
να καταποντισθούμε.
Γ. Ξ. Στογιαννίδης

ΔΕΝ ΕΛΕΓΕ ΚΟΥΒΕΝΤΑ
Η αγωνία ανοίγει δρόμο ανάμεσα στα κόκαλα,
αναρρριχάται στις φλέβες
μέχρι να βρει διεξόδους στο δέρμα,
πίδακες ονείρου, ενσαρκωμένους
σ' ερώτηση που επιστρέφει στα σύννεφα.
Ένα άγγιγμα στο πέρασμα,
μια φευγαλέα ματιά ανάμεσα στις σκιές,
φθάνουν για ν' ανοίξει το σώμα στα δύο,
άπληστο να δεχτεί μέσα του
άλλο σώμα που ονειρεύεται'
μισό και μισό,
όμοιοι στον έρωτα,
όμοιοι στον πόθο...
Luis Cernuda
-Η έλξη των ομωνύμων-
*μτφ: Ρήγας Κούπα

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΥΠΟ ΒΡΟΧΗΝ ΔΙΑΤΤΟΝΤΩΝ
Δεν υπήρχε δίλημμα, δεν υπήρχε απαγορευμένο, δεν υπήρχε ενοχή, μόνο επιθυμία. Επιθυμία πυρωτική και απερίσταλτη, ευθέως και ανυποκρίτως σεσημασμένη εκατέρωθεν και αμοιβαίως καταγεγραμμένη στο βιβλίο των πόθων ως χρέος προς ίδια σώματα. Όταν έφθασε η ώρα της ιδιότυπης συναλλαγής, κατά την οποία οι δύο χρεώστες ήταν ταυτόχρονα και πιστωτές, δεν πρόλαβαν ούτε να γδυθούν. Έλυσε βιαστικά τη ζώνη του, μισοκατέβασε το παντελόνι του, ανέβασε ψηλά το φόρεμά της και όλα τ' άστρα έπεσαν μαζεμένα στην ημίφωτη κάμαρα.
Ιωάννα Μοάτσου - Στρατηγοπούλου

ΤΖΕΤ
Μισόφωτο δωμάτιο
το πάθος που πληρώνεται
γίνεται το κορμί σου τζετ
κι υψώνεται
Σπάζοντας το φράγμα
του έρωτά σου και του ήχου
Επάνω μου συντρίβεσαι
και στα μπετά του τοίχου
Τα μέλη μου σχεδιάγραμμα
στο πορτατίφ και μάθε τα
γίνεται η πτώση η τελική σου
κάθετα
Σταμάτης Κραουνάκης / Κώστας Τριπολίτης
Ετικέτες Ι.Σ.Μ.-κείμ. 1
Τετάρτη, Νοεμβρίου 22, 2006
41 ~ θάλασσα, i



ό,τι μας ενώνει, ό,τι μας χωρίζει
η θάλασσα
- πώς να δραπετεύσεις;
Ελένη Αστρινάκη

ΚΟΝΙΑΚ ΜΗΔΕΝ ΑΣΤΕΡΩΝ
Ας σταθούμε στο πλευρό ετούτης της μικρής
φωτογραφίας
που είναι ακόμα στον ανθό του μέλλοντός της:
νέοι ανώφελα λιγάκι αγκαλιασμένοι
ενώπιον ανωνύμως ευθυμούσης παραλίας.
Ναύπλιο Εύβοια Σκόπελος;
Θα πεις
και πού δεν ήταν τότε θάλασσα;
Κική Δημουλά

ΔΕΝ ΠΛΕΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ
Δεν πλέουμε στην ίδια θάλασσα
αν και δίνουμε την εντύπωση αυτή.
Με βαρύ φορτίο στο κατάστρωμα
-ξύλα και σίδερο-
κι άμμο και τσιμέντο στ' αμπάρια,
καρφώνομαι σε αγριεμένη θάλασσα
κι ουρλιάζω στην ομίχλη.
Πλέεις σε χάρτινο καράβι
με όνειρα στα γαλάζια πανιά,
τόσο απαλός ο άνεμος, τόσο ήρεμο το κύμα.
Οlav H. Hauge
*μετ: Γιώργος Χριστογιάννης

ΑΜΟΡΓΟΣ
Μανώλης Γλέζος

ΠΕΣ ΜΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ
Πες μου θάλασσα,
πόσα μυστικά σου απ' τον κόσμο κρύβεις
και μες τη σιωπή, στα βαθιά,
χρόνια τα κλείνεις
Θάλασσά μου, σαν και σένα κάποτε
φουρτούνες σήκωνα κι εγώ
Στα νερά μου τ' αγριεμένα, αγάπες
αδικούσα δίχως να σκεφτώ
Κι έστειλα πολλές φορές καράβια
στης καρδιάς μου το βυθό
- ίδια εγώ με σένα
Αντώνης Μιτζέλος / Ελένη Ζιώγα
Ετικέτες θάλασσα, Ι.Σ.Μ.-φωτ. 1
Τρίτη, Νοεμβρίου 21, 2006
40 ~ γυναίκα, i





από την έξω τη μεριά γυναίκα σε στάση φαύλης αναμονής
άκρατη ποζάρει στη δίνη της παρομοίωσής της
καθώς από το διερχόμενο ανοιχτό παράθυρο
ξεπροβάλλει προσεχώς σαν το κυρίως θέμα
ειδυλλιακό τοπίο νεκρής φύσης,
που με τους σταλακτίτες επικεφαλής
σεληνιάζεται ανερμάτιστα
στου ποταμού- ποιήματος τον ολοκάθαρο καθρέπτη,
καθώς δύο σύννεφα με κιβωτό χρωμάτων
λικνίζονται στο παραθύρι το χθεσινού λυγμού
δρομολόγια επιθυμιών αεί και νυν μ’ επιστροφή
από το ζουμ όπου δαγκώνει τα όνειρα στις ρώγες:
ναύλος για τη λινή κοιτίδα της κυριολεξίας μας
Τάσος Κάρτας
-Άκρον άωτον σιωπής ιωβηλαίου-

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Τα χάδια των χεριών σου
δεν θα καταφέρουν να μ' εξαλείψουν.
Δεν θα σβήσεις
τα δάση μου ούτε θα στεγνώσεις με φιλιά τις θάλασσές μου
Υπάρχει ένας κόσμος πίσω από τα ανδρικά χάδια...
Μarie Takvam
*μτφ: Γιώργος Χριστογιάννης

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Virginia Woolf

ΓΥΝΑΙΚΑ
Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία
Παίξε στον άνεμο τη γλώσσα σου και πέρνα
Αλλού σε λέγανε Γιουδήθ, εδώ Μαρία...
Θάνος Μικρούτσικος / Νίκος Καββαδίας
Ετικέτες γυναίκα
Δευτέρα, Νοεμβρίου 20, 2006
39 ~ απόντες



...Ύστερα η μαμά χάθηκε μες στον καθρέφτη,
ο μπαμπάς αγάπησε ένα πουλί και πέταξε,
ο αδελφός μου παντρεύτηκε τη Νύχτα
και το μπαλκόνι μου κατέρρευσε στη θάλασσα.
Κι από όλη την οικογένειά μου,
απόμεινε μόνο ένα άλμπουμ με σκιές
να κυνηγούν ατέρμονα η μια την άλλη μες στη νύχτα.
Χλόη Κουτσουμπέλη
-Η Λίμνη, ο κήπος και η Απώλεια-

ΕΣΥ, ΑΝΕΜΕ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ
Πέρασες αλαφρή
πάνω από την γυμνή γη
σαν χελιδόνι ή σύννεφο,
και ο χείμαρρος της καρδιάς
ξύπνησε πάλι, ξεχύνεται,
αντανακλάται στον ουρανό
και καθρεφτίζει τα πράγματα'
και τα πράγματα, στον ουρανό και στην καρδιά
υποφέρουν και διπλώνουν από τον πόνο
στην δική σου προσμονή.
Cesare Pavese
* μετ: Γιάννης Η. Παππάς

Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ
Τον άλλο χρόνο πέθανε ξαφνικά κι εγώ γνώρισα την ερημία του κόσμου πολλαπλώς. Την συντριβή της αξιοπρέπειας του ανθρώπου στην αθλιότητα των νοσοκομείων, την κτηνωδία της εμπορίας του πόνου, την αναλγησία των φίλων όταν έχεις ανάγκη.
Τώρα που πέρασε ο καιρός, πιστεύω ότι ο πατέρας μου ήταν άνθρωπος ιδιαίτερα ευαίσθητος και με υψηλό δείκτη αγιοσύνης.
...
Ο λόγος του, πειστικός αλλά και αυστηρός μαζί, δεν χρειάστηκε ποτέ να υψωθεί ώστε να γίνει απειλητικός, Φυσικά ποτέ δεν χειροδίκησε. Θεωρούσε την περιφρούρηση της αξιοπρέπειας μέγιστη αρετή και συμπεραίνω ότι αυτό ήταν απόρροια ενός ήθους που δεν του επέτρεπε να ταπεινώσει τον άλλο, έστω και για το "καλό του".
Σωτήρης Σόρογκας

ΠΡΩΙΝΟ ΤΣΙΓΑΡΟ
Άδειοι οι δρόμοι, δεν φάνηκε ψυχή
και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη δύση
Κι εγώ σε γυρεύω σα μοιραία λύση
και σαν ανατολή
...και σαν ανατολή
Νότης Μαυρουδής / Άλκης Αλκαίος
Παρασκευή, Νοεμβρίου 17, 2006
38 ~ ποτέ



ΜΕ ΑΛΛΟΝ ΤΡΟΠΟ
...Όπως και να 'χει, φαντάσου το
σ'εκείνον τον κόσμο ή σ' αυτόν που μας περιβάλλει και μας πνίγει
όπου τα πράγματα είναι όπως είναι ή όπως λένε ότι είναι
ή όπως λες ότι θα έπρεπε να είναι...
Θα ερχόμασταν τραγουδώντας
από το ίδιο μονοπάτι
κι εσύ θα άνοιγες τα χέρια
κι εγώ θα άνοιγα τα χέρια
και θα έφτανε ο ένας τον άλλον.
...
Aλλά ποτέ,
ποτέ.
Γνωρίζεις το μέγεθος αυτής της λέξης:
ποτέ;
Ξέρεις το άηχο γκρι αυτής της πέτρας:
ποτέ;
Και το θόρυβο που κάνει
πέφτοντας στο κενό:
ποτέ:
Mην την προφέρεις, άφησέ τη σε μένα.
(Όταν θα είμαι μόνος θα την προφέρω χαμηλόφωνα
μερωμένη από το κλάμα, έτσι:
.......................................ποτέ...)
Εmilio Balagas
-H Έλξη των Ομωνύμων-
* μετ: Ρήγας Κούπα

ΕΦΤΑ ΜΙΚΡΕΣ ΡΟΔΙΕΣ
Θα φυτέψω στον κήπο σου
εφτά μικρές ροδιές
για να γεύεσαι τους χυμούς
απ'τα πικρά τους ρόδια
και να μη λαχταράς τα δάκρυά μου.
Θα φυτέψω στον κήπο σου
δώδεκα κόκκινα αμπέλια
για να μεθάς απ' το χρώμα τους
και να μην ματώνεις με φιλιά
τα χείλη τα δικά μου.
Θα στολίσω τον κήπο σου
με σαράντα συντριβάνια
για να ξεγελάς την δίψα σου
και να μην με αφανίζεις
όταν πίνεις από μένα.
Και μετά
επειδή θα μισώ τον κήπο σου....
Θα ξεριζώσω τις μικρές ροδιές
για να γεύεσαι πάλι
τα δάκρυά τα δικά μου.
Θα κάψω τ' αμπέλια
για να ματώνεις τα χείλη μου
με τα φιλιά σου.
Συντρίμια θα κάνω
τα σαράντα συντριβάνια
για να με πίνεις ξανά και ξανά
εμένα να πίνεις μόνο
χωρίς ποτέ να μπορείς
να ξεδιψάσεις.
Ευγένιος Τριβιζάς

ΒOOGIE WOOGIE
Μέχρι την ώρα εκείνη δεν είχε συνειδητοποιήσει πόσο μεγάλη διάρκεια μπορεί να έχουν οι λέξεις - [όση και η ζωή μου από δω και μπρος], ούτε πόσο αμετάκλητο μπορούν να περιέχουν [ποτέ, ποτέ για πάντα].
Ιωάννα Μοάτσου- Στρατηγοπούλου

Ποτέ, ποτέ μαζί
Νύχτα μαγικιά - μια σκιά περνά
Σκέψου τώρα τη φωνή
που σου ’λεγε: ποτέ, ποτέ μαζί
Βάδιζα σκυφτός, ήσουν ουρανός
με των άστρων τη μουσική
μου τραγουδάς: ποτέ, ποτέ μαζί
...το στερνό σου φιλί
ξεχασμένη μουσική
μια μαχαιριά: ποτέ, ποτέ μαζί
Μίκης Θεοδωράκης / Γιάννης Θεοδωράκης
Ετικέτες Ι.Σ.Μ.-κείμ. 1