παρα-κείμενα

Warren Curry

Ανέραστοι άντρες και αγόρια ανέστια είναι εκεί έξω όλο θυμό. ...
Ασφάλεια, σιγουριά, το σπίτι ασφαλές καταφύγιο.

Carol Ann Duffy
*μτφ: Bικτωρία Καπλάνη


ΚΑΤΩ ΑΠ' ΤΟ ΣΠΙΤΙ

Χθες περπατώντας σε μια συνοικία
απόκεντρη, πέρασα κάτω από το σπίτι
που έμπαινα σαν ήμουν νέος πολύ.
Εκεί το σώμα μου είχε λάβει ο Έρως
με την εξαίσια του ισχύν.

Και χθές
σαν πέρασ' απ' τον δρόμο τον παληό,
αμέσως ωραΐσθηκαν απ' την γοητεία του έρωτος
τα μαγαζιά, τα πεζοδρόμια, η πέτρες,
και τοίχοι, και μπαλκόνια, και παράθυρα·
τίποτε άσχημο δεν έμεινεν εκεί.

Και καθώς στέκομουν, κ' εκύτταζα την πόρτα,
και στέκομουν, κ' εβράδυνα κάτω απ' το σπίτι,
η υπόστασίς μου όλη απέδιδε
την φυλαχθείσα ηδονική συγκίνησι.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης


ΣΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

Όταν εκείνη κι εγώ κρυφτήκαμε
στο μυστικό σπίτι της νύχτας
την ώρα που οι φευγαλέοι ψαράδες
μπαλώνουν τα δίχτυα τους πίσω από τις λόχμες,
κι αν έπεφταν όλα τ' αστέρια στη γη
δε θα είχα να τους ζητήσω ούτε μια χάρη

Δεν έχει σημασία αν ο άνεμος ξεχνάει τ' όνομά μου
κι αν περνάει βγάζοντας αστείες κραυγές
σαν μεθυσμένος χωρικός που επιστρέφει απ' το γλέντι,
ούτε αν οι μητέρες κλείσουν όλες τις πόρτες
γιατί εκείνη κι εγώ είμαστε κρυμμένοι
στο μυστικό σπίτι της νύχτας.

Εκείνη περπατάει στο δωμάτιο
όπως ο γυμνός ίσκιος
από τις μηλιές πάνω στον τοίχο
και το σώμα της πυρπολείται σαν δέντρο Χριστουγέννων
για μια γιορτή χαμένων αγγέλων.
...

Jorge Teillier
μτφ: Ρήγας Καππάτος


Η ΠΛΑΓΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ

Τα σκούρα του σπιτιού κλειστά. Μόνο στην μπαλκονόπορτα του δωματίου υποδοχής οι γρίλιες είναι ανεβασμένες ως τη μέση. Το φως του ήλιου περνάει απ’ τα στενά ανοίγματα και ζωγραφίζει μικρές παράλληλες γραμμές πάνω στη ράχη της παλιάς ντορμέζας που στέκεται για χρόνια δίπλα στο τραπέζι.
Το σπίτι όλο, σε δροσερό σκοτάδι μέσα. Ιδίως στη περιοχή του διαδρόμου της κουζίνας και της τουαλέτας. Τα δύο παράθυρα που βλέπουν στο φωταγωγό, πάντοτε ανοιχτά. Από τις μέρες της άνοιξης. Να περνάει από κει το αεράκι της αθέατης πλευράς. [...] Η μπαλκονόπορτα στ' αριστερά και οι γρίλιες της κατεβασμένες ως τη μέση. Δεν αφήνουν να φαίνεται καθόλου ουρανός. Μόνο το μπαλκόνι φαίνεται και λίγο ο δρόμος από κάτω. Στα γκρίζα κάγκελα η ζωηρή κληματαριά μού φαίνεται πως κάτι ψιθυρίζει από ώρα και στις γωνιές τα τροπικά φυτά ανασαίνουν άηχα. [...] Νιώθω το πάτωμα κάτω απ’ τα πόδια μου: τα σανίδια του, νιώθω, και δεν ζεσταίνομαι καθόλου αφού αισθάνομαι σα να υπάρχουν τα παλιά κενά' εκείνα τα ανοίγματα στις παλιές φαρδιές σανίδες, όπως στο πάτωμα του πατρικού μου σπιτιού, όπου τα καλοκαίρια ανέβαινε η δροσιά απ’ τα σκοτάδια...

Το ρεύμα αυτό νιώθω και τώρα κάτω απ’ τα πόδια μου και είμαι ήσυχος. Δεν θέλω να ‘μαι κάτι οπωσδήποτε. Δεν θέλω να 'μαι συγγραφέας ούτε και ζωγράφος. Ετούτη τη στιγμή φτάνει να 'μαι αυτό που είμαι: ένας άνθρωπος μόνος του στο σπίτι.

Έχω κεράσια στο ψυγείο και βερίκοκα. Κρύο νερό και δυο ξυλάκια σοκολάτας-λάιτ στην κατάψυξη.

Νίκος Χουλιαράς
-Το Δέντρο, τ.141-142-


ΧΡΟΝΕ ΝΥΧΤΟΠΟΥΛΙ ΠΑΓΕΡΟ

Τα παλιά τα σπίτια τα κλεισμένα
πάντα κρύβουν κάτι και για μένα
πράγματα γνωστά
πράγματα πιστά
πράγματα ζεστά κι αγαπημένα

πράγματα γνωστά
πράγματα πιστά
πράγματα ζεστά, λησμονημένα
...
Μάνος Χατζιδάκις / Νίκος Γκάτσος
(με τον Μανώλη Μητσιά)

-από τον Χειμωνιάτικο ήλιο, 1987-

Αθόρυβα που πατά η νύχτα, προνοητική
για ό,τι αφέθηκε ανεκπλήρωτο ή ανείπωτο

Ανδρέας Αγγελάκης


ΣΑΝ ΧΑΡΤΙΝΟ ΦΙΛΙ
3

Σε κοιτάζω ν' ανθίζεις κάθε άνοιξη
και με το βλέμμα σου να προλαβαίνεις
το χορτάρι καθώς πρασινίζει,
τα νερά να φωτίζουν τη θάλασσα
που ανοίγεται μπροστά σου
ν' αγγίζεις τις λέξεις με το δάχτυλο
γιατί μέσ' απ' την αφή ανάβουν σαν τα σπίρτα
τα γενναία αισθήματα.

Λοιπόν: Του κόσμου ο μηχανισμός είναι μάλλον απλός:

Για να δεις το σκοτάδι δεν έχεις παρά να κλείσεις τα μάτια.

Αλλά το αύριο της νύχτας, Αριάδνη, είναι το φως.

Δημήτρης Καλοκύρης
-η λέξη, τ,183-


ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

Να γλιστρήσω στη σκιά σου με το πρόσχημα της νύχτας.
Ν' ακολουθήσω τα βήματά σου, τη σκιά σου στο παράθυρο.
Αυτή η σκιά στο παράθυρο είσαι εσύ - κανένας άλλος'
εσύ είσαι.
Μην ανοίξεις αυτό το παράθυρο που πίσω απ' τα στόρια του σαλεύεις.
Κλείσε τα μάτια σου.
Θέλω να τα σκεπάσω με τα φιλιά μου.
...

Robert Desnos
*μτφ: Ιωάννα Μοάτσου-Στρατηγοπούλου


ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Επιστρέφεις ξανά στους χώρους που αγαπάς, τους σταθμούς, τα μπαρ, σ' όλα τα νυχτερινά σημεία, εκεί όπου η ζωή συντελείται, μέσα απ' τη φαινομενική της αμεριμνησία, σ' ό,τι πιο σκοτεινό και μεγαλόπρεπο διαθέτει. Το ίδιο όπως παιδί ανατρίχιαζες στην ιδέα των τραίνων, που μέσα στη νύχτα άδειαζαν και γέμιζαν ανθρώπους ενώ κοιμόσουν, τώρα το πλήθος αυτών των ρημαγμένων, αυτή η άγια συνομοταξία των αγρυπνούντων που περιμένει να προχωρήσει η νύχτα για ν' ανταλλάξει αναγνώριστη, μέσα σε χίλιους κινδύνους ό,τι καλύτερο έχει μέσα της, σε κάνει ν' ακούς αυκρινέστερα τη βουή του χρόνου. Στα χρόνια που πέρασαν κάποιες απ' τις φυσιογνωμίες που είχες επισημάνει και θα σε είχαν σίγουρα επισημάνει, θα έχουν φύγει, θα έχουν χαθεί, θα έχουν πεθάνει. Δε θα μπορούσαν ποτέ να πιστέψουν πως η βιαστική "καληνύχτα", το επιπόλαιο "καλό ξημέρωμα", η αποχαιρετιστήρια ματιά, δεν ήταν για τις επόμενες ώρες ή έστω τις επόμενες μέρες, ήταν ένας αποχαιρετισμός για όλα τα χρόνια...

Θανάσης Νιάρχος
-Αόρατος χρόνος-


ΤI NA MAΣ ΚΑΝΕΙ Η ΝΥΧΤΑ

Τι να μας κάνει η νύχτα
μια νύχτα μόνο
τι να μας κάνει;

Τι να μας κάνει η νύχτα;
Ν' αγαπηθούμε
πια δε μας φτάνει

Τι να μας κάνει η νύχτα;
Δε φτάνει...

Κώστας Τουρνάς