παρα-κείμενα

ΕΜΠΝΕΩ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΜΕΝΩ
ΞΑΓΡΥΠΝΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΓΙΑ
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΕΙΠΝΟ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

η φωτογραφία αυτών των στίχων
σαν μακρύ κορδόνι στον αιώνα τον άπαντα θα τυλιχθεί

σκορπιός όνομα μιας νύχτας
τοξότης κεντρική αρτηρία για φυγή
λιοντάρι το κορμί βουλιάζει σε ιδεοληψίες

δίδυμος εφιάλτης ο καιρός κάρμα Αιγόκερου
έστησε χορό παρθένος και ζυγός
καρκίνος μέδουσα θηλυκών ψυχικών στοιχείων
που ’μεινε χρόνια ασύλητο το ξόδι του

κατακλυσμιαία συντρέχοντας μεγάλες αιτίες
στα δίχτυα μιας κοινότοπης σεξουαλικής κατάκτησης
ατέλειωτος εφιάλτης θεόρατων στίχων
καρφώνει πόρτες όνειρα γρυλίσματα οιμωγές
κινούμενη άμμος κατά πάνω σου
περγαμηνή που πέρασε από τα Ηλύσια πεδία σου...

μια φωτιά με καίει και κρυώνω κατά μέσα
ένα ποίημα ονειρεύομαι και φοβάμαι να πεθάνω
καλύτερα ευνούχος στο παλάτι της σιωπής.

Τάσος Κάρτας


ΩΡΟΣΚΟΠΙΟ

Ήθελες να μελετήσεις
τ' άστρα σου - τους φύλακες
της αυλής του δεσμωτηρίου σου, τους ζωδιακούς τους κύκλους.
...
Μόνο που εσύ δεν είχες καμία ανάγκη να υπολογίσεις
τις μοίρες του συζευκτή ωροσκόπου σου
στον Κριό. Δεν σήμαινε τίποτα σίγουρο - τίποτα περισσότερο,
σύμφωνα με το βαβυλωνιακό βιβλίο,
από ένα σημαδεμένο πρόσωπο. Πόσο βαθύτερα
κάτω απ' το δέρμα μπορούσε ένας μάγος να κρυφοκοιτάξει;

Χρειαζόταν μόνο να κοιτάξεις
στο πλησιέστερο πρόσωπο μιας μεταφοράς
επιλεγμένης απ' την ντουλάπα σου ή απ' το πιάτο σου
ή απ' τον ήλιο ή το φεγγάρι ή το έλατο
για να δεις τον πατέρα σου, τη μητέρα σου, ή εμένα
να κομίζουμε ολάκερη τη Μοίρα σου.

Ted Hughes
-Γραμματα Γενεθλίων-
*μτφ: Γιάννης Αντιόχου


ΣΥΝΑΣΤΡΙΑ Α'

Moira's Moon in Leo and Ekeinos' Moon in Cancer
O Εκείνος είναι πολύ ειλικρινής, ενώ η Μόιρα διπλωμάτης που τείνει προς τις υπεκφυγές. Υπερήφανη και ελάχιστα αυτάρκης, επιζητεί την αναγνώριση και εκτίμηση. Ποθεί την ασφάλεια και τον έρωτα, αλλά σπάνια παραδέχεται τις αδυναμίες, τα προβλήματα, τις ανησυχίες και τις αμφιβολίες της. Είναι επίσης εξαιρετικά ευαίσθητη. Δε θα χρησιμοποιούσε ποτέ μερικές από τις ωμές δηλώσεις που Εκείνος κάνει. Ο Εκείνος συχνά πληγώνει τη Μόιρα με αυτό τον τρόπο, χωρίς πάντως να το θέλει. Η Μόιρα είναι μάλλον δραματική και ρέπει προς την υπερβολή. Αντίθετα, ο Εκείνος παρουσιάζεται πιο σταθερός και αποφασιστικός χαρακτήρας. Οι θεατρινισμοί εκείνης τον κουράζουν συχνά. Συχνά επίσης γίνεται σκυθρωπός και έχει ανάγκη να αποσύρεται.

Venus Double Whammy Saturn
H σχέση σας εύκολα μπορεί να περιπλακεί μέσα σε υποχρεώσεις, καθήκοντα, στενοχώριες. Είναι επίσης δυνατόν να περιορίζει ο ένας τις απολαύσεις του άλλου, καθώς και τη συναισθηματική έκφρασή του.

Moira's Venus Conjuct Ekeino's Saturn
Ekeinos' Venus Conjuct Moira's Saturn
Έχετε την τάση να τονίζετε υπερβολικά τη σημασία της υπευθυνότητας και αφοσίωσης ανάμεσά σας. Κινδυνεύετε έτσι να αποκοπείτε από τους άλλους ανθρώπους ή από τις ασχολίες που αγαπούσατε πριν από το δεσμό σας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις πλήξης και μελαγχολίας. Η σχέση μπορεί να γίνει φορτική ειδικά για εκείνη που πιθανόν νιώθει ότι περιορίζεται συναισθηματικά από εκείνον, ενώ ο Εκείνος πιθανόν να της καταλογίσει έλλειψη αναγνώρισης των προσπαθειών και θυσιών που κάνει γι' αυτήν.

Ekeinos' Asc. Conjuct Moira's Neptune
O ιδεαλισμός και η αφοσίωση είναι σημαντικά στοιχεία της σχέσης σας. Ελέξτε τη διάθεση να δίνετε ή να θυσιάζετε πολλά ο ένας για τον άλλον. Η Μόιρα ενθαρρύνει εκείνον να είναι δεκτικός έως και παθητικός καμιά φορά. Ο Εκείνος επηρεάζεται εύκολα από τα συναισθήματα και τις διαθέσεις της. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει κάποια σύγχυση, ιδιαίτερα αν εκείνος βρίσκεται σε κατάσταση μειωμένης αυτοπεποίθησης. Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε πλάγια μέσα και τεχνάσματα στην επικοινωνία σας. Προσπαθείστε να είστε έντιμοι και σαφείς ο ένας με τον άλλον

Θανάσης Βαλτινός
-Εθισμός στη νικοτίνη-


ΥΔΡΟΧΟΟΣ

Μπαίνουμε στον Υδροχόο και θ' ανάψουνε φωτιές
Οι καιροί νερό θα φέρουν - έτσι λεν αυτοί που ξέρουν
Κι όμως θα καούν καρδιές

Όλα τριγύρω αλλάζουνε
κι όλα τα ίδια μένουν
Κι εμένα τα χεράκια της
με λύνουν και με δένουν

Μπαίνουμε στον Υδροχόο και θα φύγουν οι Ιχθείς
Έτσι ήτανε γραμμένα, μέσα στ' άστρα τα σβησμένα
που 'χα δει στα μάτια της

Βάσω Αλαγιάννη / Μανώλης Ρασούλης

έτσι που ένα μικρό τσίμπημα
(εδώ κι εκεί)
δεν θα πονέσει τη ρόδινη σάρκα κάτω τους
Μη γκρινιάζεις...
από τότε που δεν μπορώ να σ' αγγίξω
κάπως πρέπει ν' απασχολώ τον εαυτό μου.

Έκοψα το τσιγάρο
μα κράτησα τον παλιό πράσινο αναπτήρα σου
για να μου θυμίζει τη γεύση.
Υποθέτω πως όλοι έχουμε τις αδυναμίες μας
Οι δικές σου, προφανώς, δεν με περιλαμβάνουν
...

Bobbie Jean Wright
*μτφ: Ιωάννα Μοάτσου - Στρατηγοπούλου


ΤΣΙΓΑΡΑΚΙ

...και τι, ομολογουμένως, δε μου χάρισε. Τη γλύκα και το νόημα του καφέ; Την ομορφιά του μετά το φαγητό, τη συντροφιά του στη στενοχώρια, τη συμπαράστασή του στο ξενύχτι, την καθαρότητα στη σκέψη, την αχλύ με την οποία τύλιξε πρόσωπα, σχέσεις και πράγματα, την γλυκιά "προκαταρκτική" εκείνη "πολιορκία" καθώς το χτυπούσα (άφιλτρο πάντα) στο νύχι του μεγάλου δαχτύλου προτού το καπνίσω, την ερωτική αίσθησή του στα φλεγόμενα χείλη, τους δρόμους του τότε, τον καθρέφτη και το ξανθό μου χνουδάκι στη θέση του μουστακιού, την θεσπέσια εκείνη παρθένα ονειρική διέγερσή μου
...
τι ομολογουμένως και τελοσπάντων δεν μου χάρισε, έτσι που για πάντα, για πάντα να το θυμάμαι το τσιγάρο, και τώρα πια που δεν γίνεται και το έχω κόψει, δεκαετίες δύο το έχω κόψει, με τρόπο να πλησιάζω εκείνους που συνεχίζουν και κρυφά να μυρίζω τον καπνό τους, όπως ο ξενητεμένος σε μεγάλους σταθμούς όπου πατριωτάκια πλησιάζει για να μυρίσει, για να μυρίσει πατρίδα.

Γιώργος Μαρκόπουλος
-η λέξη, τ. 153-


ΤΡΙΑ ΤΣΙΓΑΡΑ ΧΡΟΝΟ

Τρεις μήνες το φθινόπωρο, κι άντεξες έναν μόνο
προτού να φύγεις, μου 'δωσες τρία τσιγάρα χρόνο

Εγώ για το χατίρι σου άκαπνος δε θα μείνω
όταν σε συλλογίζομαι, τρία τσιγάρα πίνω

Αν ήξερα πως θα 'φευγες, θα 'κρυβα τα πακέτα
να μη γελούν τον πόνο μου, τρία τσιγάρα σκέτα

Παντελής Θαλασσινός / Λίτσα Μπεσκάκη
(με τον Παντελή Θαλασσινό)

Πραγματική πατρίδα ενός ανθρώπου είναι εκεί όπου μπορεί να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του, όπου μπορεί να τρέφει ελπίδες - ή έστω - μιαν απελπισμένη αισιοδοξία - ο τόπος όπου μπορεί να ορθώνει τα όχι του.

Amarjit Chandan
*μτφ: Ανδρέας Πιτσιλλίδης


ΣΤΗΝ ΞΕΝΙΤΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
...
Συλλέκτης μάταιος επεισοδίων,
παίρνεις να γράφεις σιωπηρά,
δίχως χαρτί ή μολύβι,
λες ξαναλές τις φράσεις μη χαθούν,
έχει ραγίσει ο ρυθμός,
κομπιάζει η μνήμη,
σου τρώει το νου και σου τον φαρμακώνει
εκείνο το βαρύ αγενεαλόγητο:
"Πατρίδα του ποιητή η γλώσσα του".
Μα ποια πατρίδα.
Λέξεις και πάλι λέξεις.
Ιθαγενής του κενού,
μετράς, διπλή-τριπλή η ξενιτιά της γλώσσας
όταν γράφεται.
Να μένεις έξω μακριά απ' ό,τι πόθησες
ό,τι σχεδίασες πριν το αναθέσεις στα ρημάτια.
Να μένεις έξω μακριά απ' όσους δεν νοούν τη γλώσσα σου
σε άλλον ήλιο γεννημένοι
Έξω μακριά κι απ' τους ομόγλωσσους
που διασχίζουν την παλιλλαλία σου αδιάφοροι.
Μια ξενιτιά η πατρίδα σου.
Σαν έρωτας που τον ζητάς
μόνο για να τον χάσεις.

Παντελής Μπουκάλας
-η λέξη, τ.183/Ιαν.2005-


ΜΑΖΙ ΣΟΥ

Η πατρίδα μου;
H πατρίδα μου είσαι εσύ.

Οι δικοί μου;
Oι δικοί μου είσαι εσύ.

Η εξορία κι ο θάνατος
για μένα βρίσκονται όπου
δεν βρίσκεσαι εσύ.
...
Luis Cernuda
*μτφ: Γιώργος Ρούβαλης
-η λέξη, τ.180/Απρ.2004


ΤΗΣ ΓΛΥΚΕΙΑΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ
ΑΕΙ

Ρίχτηκα τότε στην κουπαστή αμάσητη έβγαλα τη γεωγραφία μου, αυτή είπα ας θεωρηθεί η αποθέωση του όχι, τέτοιον τόπο που μου πριονίζει την πτήση να μην εκπέμπω από χαμηλά, με πόσα κατάρτια να τον κουρσέψω.

Τότε με κυκλώσανε σαν εθνόσημα από παντού οι ρίγανες, οι καστανάδες πιάσαν τα φυσερά Σταδίου Κλαυθμώνος, πιάσαν τον ασβέστη οι αυλές στην Αντίπαρο. Δεκαπενταύγουστο, κι όπως γυρίζεις νύχτα απ' την Επίδαυρο να λιγοθυμάς από αργίτικο πεπόνι

ε, ήρθε το φίδι μου κουλουριάστηκε πίσω στο πηγάδι του, το δέρμα μου κατοικήθηκε ξανά απ' τα επεισόδιά του, σαν αλλεργίες που σκεπάζουν η μια την άλλη με πρόφτασαν οι μνήμες, "γλυκύς, γλυκύς ο θάνατος εις την Πατρίδα" σαν ίσκιος πίσω μου Εκείνος, πού να σηκώσει αυτί ανθρώπου τέτοιο ρίγος, παραδόθηκα

χίλιες νύχτες να κρούει το μπουρίνι το παραθυρόφυλλό μου, να χάνομαι, παρά τέτοια μαχαιριά τέτοιος σφάχτης, τέτοιο κούτελο μουσκίδι και να ψάχνω μια ζωή για το άλλο μισό μου.

Γιολάντα Πέγκλη
-η λέξη, τ.122/Ιούλ.'94-


ΔΕΝ ΧΩΡΑΣ ΠΟΥΘΕΝΑ

Αν δε χωράς μέσα σε μια άδεια πατρίδα, τότε
-τι κρίμα,
τι κρίμα,
τι κρίμα -
παντού περισσεύεις
και παντού ξεψυχάς

τότε,
-τι κρίμα,
τι κρίμα,
τι κρίμα -
δε χωράς πουθενά,

δε χωράς πουθενά.

Τρύπες / Γιάννης Αγγελάκας

Δεν ήταν ποτέ το σεξ το πρόβλημα,
ήταν άλλα,
η απουσία των λουλουδιών,
οι θανάσιμες απειλές,
οι συνήθειες του προγεύματος.

Μάργκαρετ Άτγουντ
* μτφ: Δώρα Στυλιανίδου


ΣΑΡΚΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ

Γύρισες απ' την αγορά κουβαλώντας γελούμενη
ψωμί, καρπούς και πλήθος λουλούδια. Στα μαλλιά σου, το βλέπω,
έχει περάσει τα δάχτυλα ο άνεμος. Δεν αγαπώ τον άνεμο'
σ' το ξαναλέω. Και τί τα θέλεις τόσα λουλούδια;
Ποιο απ' όλα σου χάρισε επιπλέον ο ανθοπώλης;
Κι ίσως μες τον καθρέφτη του ανθοπωλείου να 'χει μείνει
η εικόνα σου πλάγια φωτισμένη με μια γαλάζια κηλίδα στο
πηγούνι σου. Δεν αγαπώ τα λουλούδια. Στο
στήθος σου ένα άνθος μεγάλο σαν ολόκληρη μέρα...

Γιάννης Ρίτσος
-Τα Ερωτικά-


Ο ΑΓΑΠΑΝΘΟΣ ΜΟΥ

Ο αγάπανθός μου, "λουλούδι του έρωτα"
μ' άφησε διαβαίνοντας τον ορίζοντα
Όμως εγώ στο πρόσωπό μου έχω κρατήσει
των πετάλων του τη βαριά μυρωδιά.

Έφυγε για κείνη τη χώρα
που γίνεται κάτασπρος ο ήλιος
Και φλογερός κι αδιάντροπος
Σαν εραστής.

Κακία δεν του κρατώ
Γιατί ανάμεσα στα βράχια
και στις παλιές του ρίζες
ξαναβρίσκει το δρόμο του.
...
Ο αγάπανθός μου θα γυρίσει
μεστός από το σφρίγος του ήλιου
Και θα μπηχτεί η καρδιά μου
στο πορφυρό του αγκάθι.

Danièle Dulière
-Σύγχρονη Γαλλική Ποίηση του Βελγίου-
*μτφ: Σωτήρης Γ. Τσαμπηράς


ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Ξύπνησε αργά, όπως έκανε πάντα στις αργίες. Ο ύπνος ήταν που έκανε ξεχωριστές αυτές τις μέρες' ο ύπνος και η χαρά κάθε παραμονής στη σκέψη πως αύριο θα μπορεί να κοιμηθεί όσο θέλει και πως όταν ξυπνήσει θα δει το ρολόι για να μετρήσει πόσες ώρες κοιμήθηκε και όχι για να υπολογίσει πόσα δευτερόλεπτα ύπνου μπορεί να ξεκλέψει ακόμα. Το ξυπνητήρι στο οφ, το φις του τηλεφώνου βγαλμένο, τραβηγμένες οι σκούρες κουρτίνες να μη βρίσκει ο ήλιος πέρασμα, το κινητό κλειστό και ο δέκτης να εκπέμπει αγαπημένες νότες, χαμηλά και νανουριστικά, ίσα για να καλύπτει τους εξωτερικούς θορύβους. Η ιδέα των μικρών διήμερων αποδράσεων την άφηνε αδιάφορη' ποτέ δεν συμμερίστηκε τον ενθουσιασμό των άλλων για τα εκδρομικά τους σχέδια, σχεδόν τους λυπόταν τους "ταλαίπωρους"...

"Είσαι εκδρομικός τύπος;" είχε ρωτήσει τον Άρη όταν κατάλαβε ότι τον είχε ερωτευτεί για τα καλά. Ακόμα θυμάται με πόση αγωνία περίμενε την απάντησή του κι ακόμα γελάει με την αμηχανία που του προκάλεσε η ερώτησή της. Ο Άρης είχε τρομάξει γιατί νόμιζε πως η γυναίκα που είχε τόσο αμετάκλητα ερωτευτεί θα τον έσερνε τα σαββατοκύριακα σε εξορμήσεις στη φύση. Ανάσαναν κι οι δυο με ανακούφιση όταν κατάλαβαν ότι εκτός από κοινές επιθυμίες, τους ένωναν και κοινά ανεπιθύμητα.

"Ούτε για να πιάσουμε τον Μάη, δεν θα έρθετε παλιομούχλες;", επέμεινε και φέτος η παρέα. "Oύτε. Θα τον πιάσουμε στο γειτονικό ανθοπωλείο, έχει πολύ όμορφα λουλούδια. Γιατί να ρημάξουμε την χλωρίδα της Ναυπακτίας;"

Σηκώθηκε αθόρυβα από το κρεβάτι για να πάει να ετοιμάσει καφέ. Η έκπληξη την περίμενε εκεί, στην σκάλα. Στάθηκε στην κορφή κι έμεινε να κυττάζει αμίλητη και μαγεμένη. Κάθε σκαλοπάτι στρωμένο με κίτρινα, κόκκινα, λευκά, λιλά, ροζ, λουλούδια. Τριαντάφυλλα, ίριδες, νάρκισσοι, παιονίες, χρυσάνθεμα, φρέσιες, ανεμώνες, ένας κήπος μέσα στο σπίτι, εκεί, κάτω απ' τα πόδια της. Πότε πρόλαβε κιόλας; σκέφθηκε με συγκίνηση.

Το ίδιο αθόρυβα, ξαναγύρισε στο κρεβάτι, κόλλησε στην πλάτη του παίρνοντας την αγαπημένη της στάση 'σκαμνάκι', και τον περίμενε να ξυπνήσει για να φτιάξουν μαζί το πρωτομαγιάτικο στεφάνι.

Ιωάννα Μοάτσου-Στρατηγοπούλου
-Εορτολόγιο-


ΤΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ ΣΤΟ ΣΤΗΘΟΣ
...
Κυλάν τα σύννεφα και τρέχει η φωνή μου
να την ακούσεις και να 'ρθείς
και μεσ' στον κήπο αφήνω το κορμί μου
κρυμμένο στα λουλούδια να το βρεις.

Σ' αναζητώ κάθε πρωί στο περιβόλι
με τη δροσιά, με τον νοτιά καίγομαι όλη.

Δυο τριαντάφυλλα μαζεύω στην ποδιά μου
που σαν έρθεις να μυρίζουν τα μαλλιά μου.

Μάνος Χατζιδάκις
(με την Νανά Μούσχουρη)